
หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 ขั้นตอนและวิธีการแก้ไขปัญหา
อัลกอริทึม (Algorithm)
คือ กระบวนการแก้ปัญหาที่สามารถอธิบายออกมาเป็นขั้นตอนที่ชัดเจน เช่น การนําเข้าข้อมูล แล้วจะได้ผลลัพธ์เช่นไร กระบวนการอัลกอริทึมนี้จะประกอบด้วยวิธีการเป็นขั้นตอนๆและมีส่วนที่ต้องทำซ้ำจนกระทั้งเสร็จสิ้นกระบวนการ ทำงาน
การนําอัลกอริทึมไปใช้ในการแก้ปัญหานั้น ไม่จำเป็นต้องใช้ในการเขียนโปรแกรมเท่านั้น แต่สามารถใช้ได้กับปัญหาอื่น ๆ เพื่อให้เกิดการใช้ทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพที่สุด ซึ่งจำเป็นต้องวางแผนอย่างเป็นระบบ เป็นขั้นตอน เพื่อให้ทราบถึง ขั้นตอนต่าง ๆ และสามารถตัดทอนขั้นตอนที่ซ้ำซ้อนเกินความจะเป็น และเพิ่มเติมขั้นตอนใหม่เข้าไปได้
โดยอัลกอริทึมมีขั้นตอน ดังนี้
1. ทำความเข้าใจปัญหา
2. คิดวิธีการแก้ไขปัญหา
3. เรียงลำดับขั้นตอนก่อนหลังในแต่ละวิธีการ
4. ทบทวนขั้นตอนอีกครั้งหนึ่ง
5. ตรวจสอบความถูกต้องของผลลัพธ์
6. เลือกวิธีการแก้ไขปัญหาที่ดีที่สุด
องค์ประกอบของการจัดทำอัลกอริทึม
1. การวิเคราะห์
2. การออกแบบ
3. การเขียนโปรแกรม
4. การทดสอบและแก้ไขข้อผิดพลาดของโปรแกรม
อัลกอริทึมที่ดีควรมีคุณสมบัติ ดังนี้
1. มีลำดับขั้นตอนทำงาน ก่อน-หลัง ชัดเจน
2. เข้าใจง่ายและไม่กํากวม
3. สามารถประมวลผลการทำงานด้วยคอมพิวเตอร์ได้
4. การทำงานของอัลกอริทึมจะต้องสิ้นสุด หลังจากดําเนินงานตามระยะเวลาที่กำหนด
ประโยชน์ของอัลกอริทึม (Algorithm)
คือ ทำให้ไม่สับสนกับวิธีดําเนินงาน เพราะทุกอย่างจะถูกจัดเรียงเป็นขั้นตอนมีวิธีการและทางเลือกไว้ให้ เมื่อนํา
มาใช้จะทำให้การทำงานสำเร็จอย่างรวดเร็ว ทำให้ปัญหาลดลงหรือสามารถค้นหาต้นเหตุของปัญหาได้อย่างรวดเร็ว
เนื่องจากกระบวนการถูกแยกแยะกิจกรรม ขั้นตอน และความสัมพันธ์ ออกมาให้เห็นอย่างชัดเจน
การออกแบบอัลกอริทึมที่ดี ช่วยให้เราทำงานได้สำเร็จในชีวิตประจำวัน เราสามารถใช้อัลกอริทึมในการแก้
ปัญหาต่าง ๆ ได้มากมาย
การแสดงอัลกอริทึมในการแก้ปัญหา มี 3 ประเภท
1. การแสดงอัลกอริทึมด้วยข้อความ (Natural Language) คือ การแก้ปัญหาโดยการเขียนรายละเอียดเป็นตัวอักษร
2. การแสดงอัลกอริทึมด้วยรหัสจําลองหรือซูโดโค้ด (Pseudocode) คือ การอธิบายด้วยรหัส โดยเราสามารถกำหนดรหัส จำลอง ขึ้นเองได้
3. การแสดงอัลกอริทึมด้วยผังงาน (Flowchart) คือ การแก้ปัญหาโดยใช้สัญลักษณ์แทนคำอธิบาย ไม่ว่าจะเป็นการใช้กรอบสี่เหลี่ยมเป็นสัญลักษณ์แทนการประมวลผล

แบบที่ 1. การแสดงอัลกอริทึมด้วยข้อความ (Natural Language)

รูปภาพประกอบจาก หนังสือเรียนวิทยาการคำนวณ (อจท.) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

แบบที่ 2. การแสดงอัลกอริทึมด้วยผังงาน (Flowchart) (การต้มไข่)

ตัวอย่าง การแสดงผังงาน (การต้มไข่)


แบบที่ 3. การแสดงอัลกอริทึมด้วยรหัสจําลองหรือซูโดโค้ด (Pseudocode)
